Franse Politiek #55

Over 89 dagen, op maandagochtend 25 april, worden de Fransen wakker met een nieuwe president. Of met dezelfde, die dan nog eens vijf jaar mag blijven. De campagne komt nu in een stroomversnelling, dus genoeg ontwikkelingen om deze nieuwsbrief vanaf nu iedere donderdag te versturen.

In deze aflevering o.a. de nieuwste peilingen, een discrete campagne en Nederlandse toestanden

In de dagelijkse peiling van Les Echos en instituut OpinionWay weinig verschuivingen vandaag, maar wel een opvallende nieuwkomer. Zemmour verliest een beetje terrein, maar blijft schommelen rond de 13%. De dames Le Pen en Pécresse strijden om de felbegeerde plaats in de tweede ronde en staan nu beiden op 17%. Christiane Taubira, de nieuwkomer (zie ook onder) staat op 5 procent. Anne Hidalgo, de Parijse burgemeester, zakt weg naar drie procent. In totaal kunnen alle linkse kandidaten nu samen rekenen op ongeveer een kwart van de kiezers. In de tweede ronde zou Macron van Pécresse winnen met 53%.

In een laatste poging nog een soort van saamhorigheid op links te creëren, bedachten sympathisanten de Primaire Populaire, de ‘Volkse Voorverkiezingen’. Zo’n 467.000 mensen schreven zich in om tussen nu en aanstaande zondag een gemeenschappelijke linkse kandidaat te kiezen. “Leuk idee, doen we niet”, zeiden de drie bekendste kandidaten op links, Jean-Luc Mélenchon (LFI), Yannick Jadot (De Groenen) en Anne Hidalgo (PS). Ze zullen de uitslag niet erkennen. Zelfs een hongerstaking van de organisatoren kon hen niet op andere gedachten brengen. Christiane Taubira doet wel mee. De oud-minister van justitie onder Hollande maakte vorige week haar kandidatuur bekend. Als zij deze voorverkiezing wint, kan ze claimen dat ze op democratische wijze kandidaat is geworden. Slim van Taubira, maar opnieuw niet bevorderlijk voor de linkse eensgezindheid en de Primaire populaire staat in haar hemd. De vraag die De Groene Amsterdammer deze week stelt, Lukt het links Frankrijk om zich te verenigen? kan in mijn ogen dan ook beantwoord worden met een kordaat “Non !” Meer over het einde van la gauche française vertelde ik vandaag in VPRO’s Bureau Buitenland.

In het spelletje blufpoker dat Moskou met alles en iedereen ten westen van Minsk aan het spelen is, was er gisteren (woensdag) een acht uur durend overleg in Parijs. Oekraïne, Rusland, Duitsland en Frankrijk spraken elkaar in navolging van het weinig efficiënte Normandië-formaat. Morgen, vrijdag, bellen Macron en Poetin met elkaar ook nog over de kwestie. In plaats van geschoten wordt er dus voorlopig nog wel gesproken. Maar zoals bij veel geopolitieke conflicten staat Bernard Henri Lévy al bijna aan het front. Volgens hem gaat de wereld richting een grote wanorde. “Het is beangstigend,” vreest de schatrijke filosoof met de wijd open hemden.

In het onvolledige overzicht van bajesklanten wat oude én nieuwe gezichten deze week. Zo werd Eric Zemmour vorige week voor de derde keer strafrechtelijk veroordeeld, dit keer voor aanzetten tot haat. Hij noemde minderjarige migranten in een televisieuitzending “dieven, moordenaars en verkrachters”. Hij krijgt €10.000 boete. Zemmour noemt het een politiek proces. Donderdag moest hij zich verantwoorden voor de verheerlijking van ‘Le Maréchal’, Pétain. Zemmour was er zelf niet bij, maar liet wel weten bij zijn woorden te blijven. Hij riskeert nog eens €10.000 boete. Claude Guéant, Sarkozy’s minister van Binnenlandse Zaken en rechterhand, gaat niet langs start, maar verdwijnt opnieuw in het gevang (zie ook de vorige Nieuwsbrief). In de ‘affaire van de opiniepeilingen’ kreeg hij acht maanden.

Een gemeenteraadslid van het stadje Allauch kreeg vier jaar (waarvan twee voorwaardelijk). Hij had samen met de voormalige socialistische burgemeester, die in 2020 is overleden, geprobeerd de verkiezing van een lijst die concurreerde met het voormalige Front national te saboteren. De geachte afgevaardigde François Pupponi (MoDem) kreeg een boete van 5.000 euro opgelegd voor misbruik van uitgaven ten bedrage van 27.000 euro tussen 2004 en 2006, gedaan met de credit card van een overheidsbedrijf.

Aan de oevers van de Seine woedt een semantische oorlog met de perfide Angelsaksen. In het deftige Institut de France zetelt de chique Académie française, de waakhonden van de Franse taal. Te vuur en letterlijk te zwaard strijden de onsterfelijken, zoals de leden genoemd worden, tegen alles wat nieuw of vreemdtalig is. En met vreemdtalig bedoel ik eigenlijk Engelstalig. Nu zijn ze boos over Engelse termen op de nieuwe identiteitskaart naar Europees model die Frankrijk onlangs invoerde. Une absurdité, zo vinden de Académiciens. Zo staat er bijvoorbeeld ‘Nationalité/nationality’ en ‘N° de document/Document No’ op de kaart, speciaal voor alle grensbewakers die slechts één taal beheersen. De tweetaligheid is niet alleen absurd, maar ook nog in strijd met de grondwet, vindt de Académie, dus er is slechts een oplossing: weg ermee.

Frankrijk leek een beetje op Nederland deze week. Een paar dagen na het schandaal rondom The Voice, ging de bezem ook door Frans televisieland. TV-presentator Jean-Jacques Bourdin ruimde het veld na een aanklacht van aanranding. De schorsing is voorlopig, maar het is niet aannemelijk dat de 72-jarige veteraan terug zal keren.

Een andere overeenkomst: Net als hun Nederlandse collega’s hebben ook Franse parlementariërs steeds vaker last van agressie. Sinds november kregen maar liefst 540 van de 577 kamerleden te maken met vormen van vandalisme, doodsbedreiging of geweld. In Perpignan werd een kamerlid aangevallen door demonstranten tegen het Franse 2G-beleid. Inmiddels zijn drie verdachten opgepakt. De beveiliging is opgeschroefd, maar het toenemende geweld baart velen zorgen.

Tot slot een statistische overeenkomst tussen de twee kaasproducenten. Sinds Macron aantrad in mei 2017, kwam er in Frankrijk een miljoen banen bij. Reden voor de minister van Economie en Financiën Bruno Le Maire om zichzelf trots te feliciteren (zie boven). Het zijn er zelfs 1,03 miljoen, checkte France Info. Een mooie opsteker in deze verkiezingstijd. Alleen… ongeveer 65 kilometer ten noorden van Bray-Dunes ligt een land dat in dezelfde periode hetzelfde kunstje flikte. Tussen mei 2017 en december 2021 nam het aantal banen in Nederland toe van 10,097 miljoen (1e kwartaal 2017) naar 11,18 miljoen (4e kwartaal 2021, schatting), een stijging van 1,08 miljoen. Minstens net goed dus. Op een belangrijk detail na: Frankrijk telt 3,8x zoveel inwoners. Anders gezegd: voor iedere baan die er sinds het aantreden van Macron bijkwam, kreeg Nederland bijna vier nieuwe. Dat zet de jubelende tweet van Le Maire in een heel ander daglicht…

Macron is nog steeds geen kandidaat, maar oplettende redacteuren van Le Monde ontdekten dat de vermoedelijke campagnesite afgelopen nacht stilletjes online is gegaan. Die heet Avec Vous 2022 en de domeinnaam staat geregistreerd op La République En Marche, Macrons partij. “Met u” is dus de slogan waarmee de President herkozen hoopt te worden. “Ontdek de stem van de Fransen en laat ook die van u horen” is dan ook de redelijk generieke ondertitel op de site. Aangezien dat een tekst is die eigenlijk iedere partij zou kunnen gebruiken, vermoed ik dat Macrons spindoctoren nog op zoek zijn naar een wervend programma. En nu we het toch over politieke communicatie hebben: misschien kan LREM nog iets opsteken van de campagnes van de Partij Tegen de Burger, al jaren mijn persoonlijke favoriet.

Marine Le Pen staat dan wel tweede in de peilingen, haar campagne, met de woordspelige naam ‘M La France’, komt niet echt van de grond. Ze is nog steeds niet bijgekomen van het feit dat nieuwkomer Eric Zemmour met nog extremere ideeën haar zo makkelijk op rechts kon inhalen. Tot overmaat van ramp wisselt nu Europarlementariër Gilbert Collard, tot voor kort een van Le Pens oudste soldaten, van kamp. Hij sluit zich aan bij Zemmour. En hij had nog zo gezworen zich nooit in te laten met xenofoben en racisten. “Een gebrek aan lef,” reageerde Le Pen gekwetst. Tot overmaat van ramp overweegt ook haar nichtje, Marion Maréchal-Le Pen zich aan te sluiten bij Zemmour, maar zij twijfelt nog.

+++ 🚀Jean-Luc Mélenchon wil een ruimte-invasie van Franstaligen. Zou hij space cake hebben gegeten? +++ 💰In 2020 gaf de Franse staat liefst €668 miljoen uit aan de bekende consultancy firma’s als McKinsey, Accenture en BCG. +++ Misschien wordt François Hollande ook weer kandidaat. +++ 🧕🏻Sporten met een hoofddoek mag nu ook niet meer.+++

🇪🇺 📻Bent u ook geïnteresseerd in de Europese politiek? Dan is er BNR Europa. Iedere woensdag om 19 uur een nieuwe aflevering op BNR, op Spotify en iTunes en alle andere podcastplatforms. De aflevering van deze week gaat vooral over de situatie in Oekraïne.

🎭In april komt er een live versie van deze nieuwsbrief in een aantal theaters, o.a. in Amsterdam, Utrecht en Den Haag. Meer info volgt snel.

🙏🏽Dank voor het lezen en voor de vele vriendelijke reacties op de vorige afleveringen. Deel deze nieuwsbrief met collega’s en/of vrienden die ook in Frankrijk geïnteresseerd zijn. Alle voorgaande afleveringen vindt u hier. Vragen en opmerkingen zijn welkom op news@devries.fr.

⚡️De nieuwsberichten zijn ook te volgen op het Telegram Kanaal Franse Politiek. 🇬🇧Voor uw niet-Nederlandstalige vrienden is deze nieuwsbrief er in het Engels, en wel hier: news.devries.fr.