Franse Politiek #47

Het zal niet lang meer duren eer machines voor ons gaan denken. Volgens de onlangs overleden Stephen Hawking zou het menselijk ras wel eens volledig vervangen kunnen worden door kunstmatige of artificiële intelligentie (AI). Maar voor het zover is, investeert Frankrijk de komende vijf jaar anderhalf miljard euro in de technologie.

Macron kondigde het initiatief met de naam ‘AI for Humanity’ aan tijdens een conferentie in Parijs. Direct na afloop gaf Macron geen interviews aan de Franse pers, maar wel aan het toonaangevende technologische magazine Wired. Macron sprak tot verbazing van de verslaggever “helemaal in het Engels”.

Het rapport [PDF] over de toekomst en kansen van AI is opgesteld onder leiding van Cédric Villani, een van ’s werelds bekendste wiskundigen en parlementslid voor Macrons LREM. Villani’s heeft een paar opmerkelijke bijnamen. Een daarvan is ‘Spiderman’, naar de opzichtige spinbroches die hij soms draagt. Een ander is ‘de Lady Gaga van de Wiskundigen’ vanwege zijn opmerkelijke outfits.

Macron wil met AI banen scheppen en de concurrentie aangaan met de VS en China. “AI zal alle bestaande business modellen omvergooien. Ik wil daar onderdeel van zijn”, zegt hij. Tegelijkertijd erkent de President dat AI ook gevaarlijk kan zijn. Het is in zijn ogen een politieke revolutie, met alle bedreigingen van dien.

De Franse ambities hebben al succes. Een van de belangrijkste onderzoekscentra van Facebook op het gebied van AI bevindt zich in Parijs. Onlangs besloten ook bedrijven als Google, Samsung en Fujitsu hun AI-labs in de Franse hoofdstad te vestigen.

Over AI gesproken: HAL is deze week vijftig jaar oud. “HAL” zegt u? Dat is de naam van de sprekende en superintelligente computer in de film 2001: A Space Odyssey. Het visionaire meesterwerk van Stanley Kubrick ging precies een halve eeuw geleden in première.

Franse gewapende douanebeambten hebben een diplomatieke rel veroorzaakt met Italië. Ze zouden vorige week vrijdag illegaal het buurland zijn binnengekomen en daar een drugstest hebben uitgevoerd op een migrant op het station van Bardonecchia. De Italiaanse politiek en media zijn woedend over de Blitz. Zaterdag werd de Franse ambassadeur in Rome al op het matje geroepen. Het parket in Turijn heeft een onderzoek geopend voor machtsmisbruik en huisvredebreuk. Volgens Parijs was de aanwezigheid legaal. De rel is zo hoog opgelopen dat de verantwoordelijke minister, Gérald Darmanin vanmorgen zijn excuses aanbood. Hij zal ergens in de komende dagen naar Italië gaat om de ruzie bij te leggen. 

Het is niet de eerste keer dat een Franse overheidsdienaar illegaal de Italiaanse grens oversteekt. In 1796 drong een zekere Napoleon B. het land binnen. De man stal een hoop onschatbare kunst en werd uiteindelijk verbannen naar Sint-Helena. Een paar decennia later, in 1860, annexeerden de Fransen Nice en het hertogdom Savoie. En ook nu bestaat er nog een langlopend conflict. De twee buren steggelen over de vraag bij wie de Mont Blanc, of Monte Bianco hoort. Volgens de Italianen hebben in 2015 Franse bulldozers het grenspaaltje op de hoogste berg van de EU 150 meter verderop geschoven, zodat de berg op Frans grondgebied kwam te liggen. De vete is nog niet opgelost. 

Het Franse arbeidsbureau kan binnenkort zo'n 300 nieuwe inschrijvingen noteren, na de aankondiging van institutionele hervormingen door premier Philippe vanmiddag (woensdag): dertig procent van de zetels in het Parlement verdwijnt. Er zijn nu 925 parlementariërs, daar blijven er straks zo’n 650 van over. Vanaf 2022 wordt vijftien procent van de Assemblée gekozen via een proportioneel stelsel. Daarnaast wordt het aantal mandaten dat iemand mag bekleden beperkt en komt er een verlaging van het aantal amendementen dat het Parlement mag indienen. Tot slot komt er een speciale vermelding van het eiland Corsica in de gewijzigde Grondwet.

Ook al waren de Parlementaire vernieuwingen onderdeel van de verkiezingsbeloftes van Macron, het is nog niet duidelijk hoeveel kamerleden voor hun eigen opheffing zullen stemmen. De kiezers hebben er wel oren naar: negen van de tien Fransen is voor de plannen.

Een van de parlementariërs die na de hervorming hun zetel kunnen verliezen is Bruno Bonnell, ondernemer uit Lyon. Hij is Macron-aanhanger van het eerste uur, maar zal waarschijnlijk niet gemist worden. In het Palais Bourbon, de Franse Tweede Kamer, laat hij nauwelijks van zich horen. Hij zal er zelf niet rouwig om zijn. Zijn kieskring “interesseert [hem] geen ruk”, zo viel te lezen in het weekendmagazine van Le Monde. Op zijn blog probeert hij de uitspraak te nuanceren: “Ik heb de woorden wel uitgesproken”, maar hij zou hebben bedoeld dat het hem niets kon schelen wat mensen over hem zeggen. “Waarom is hij eigenlijk député?” vragen ze zich nu af in zijn thuisstad.

De Fransen zijn geschokt. De beste camembert ter wereld komt niet uit Normandië, maar uit… Canada. De internationale jury van het World Champion Cheese Contest, de belangrijkste kaascompetitie van de planeet, koos L'Extra uit Saint-Hyacinthe (Québec) als lekkerste.

Gelukkig is de eer van het land gered. Voor het eerst werd een Fransman wereldkampioen kaasmaken. Uit 3401 inzendingen koos de internationale jury Esquirrou. Dit is een Petit Ossau-Iraty, oftewel een schapenkaasje uit Frans Baskenland van Michel Touyarou. Heerlijk met zwarte kessen of uienjam!

+++ Vandaag (woensdag), zondag en maandag staken de spoorwegen. Er zijn ook stakingen bij Air France (7, 10 en 11 april), bij de straatvegers, bij gas- en elektriciteitsbedrijven (tot juli) en bij de publieke televisie (vandaag). +++ Ondanks de stakingen is Frankrijk weer aantrekkelijk voor internationale investeerders. Er waren vorig jaar 1298 buitenlandse investeringsprojecten, 16 procent meer dan in 2016. +++ De Olympische Spelen van 2024 worden nu al een half miljard duurder dan begroot, zo blijkt uit een doorrekening van het Ministerie van Financiën. Op zich geen verrassing: sinds 1960 zijn de OS gemiddeld 156 procent duurder dan begroot. Maar toen Parijs de Spelen won, zei burgemeester Hidalgo dat “het budget zal worden gerespecteerd”. +++ Turkije is boos op Macron omdat hij Koerdische rebellen zou willen steunen. De Fransen “liggen in bed met terroristen”, twitterde de Turkse president. +++ Er zijn vier kunstwerken gestolen uit het Palais Bourbon, het gebouw van de Assemblée. De kamervoorzitter heeft aangifte gedaan. +++

In de aanloop naar Brexit in maart 2019 en de Europese Parlementsverkiezingen in mei 2019, maak ik een selectie van de ontwikkelingen in de Europese politiek. Voor slechts twee euro per maand ontvangt u wekelijks Europa Centraal, met nieuws, achtergronden, analyses en interviews.

Voor een schamel espressootje blijft u op de hoogte van wat er in Europa gebeurt. Bovendien steunt u tegelijkertijd onafhankelijke journalistiek! U kunt hier lid worden.

Voor de duidelijkheid: deze nieuwsbrief over de Franse politiek blijft gratis.

Dank voor het lezen. Deel deze nieuwsbrief met collega’s en/of vrienden die ook in Frankrijk geïnteresseerd zijn. Alle voorgaande afleveringen vindt u hier. Vragen en opmerkingen zijn welkom op news@devries.fr.

Deze nieuwsbrief is er ook in het Engels.