Franse Politiek #44

Laurent Wauquiez, leider van Les Républicains (LR) is in opspraak door zijn ongenuanceerde uitspraken tijdens een college op de EM Business School in Lyon. Zijn les werd opgenomen door studenten en vervolgens uitgezonden door de dagelijkse talkshow Quotidien. Wauquiez zei onder meer dat de parlementariërs van LREM marionetten zijn, dat Sarkozy systematisch zijn ministers heeft afgeluisterd en dat Frankrijk een dictatuur is. De directie van de school betreurt de “afwezigheid van ethiek” bij de leerlingen. Wauquiez zelf heeft er minder spijt van. In een tv-interview dinsdag zei hij dat hij achter zijn uitspraken staat en dat hij als partijleider het recht heeft om die dingen te zeggen. Toch zal Wauquiez aangifte doen tegen de uitzending, maar juridisch staat hij zwak. Hij deed de uitspraken namelijk als publiek persoon in een publieke omgeving.

Valérie Pécresse, president van de Parijse regio en een van de voortrekkers van gematigd rechts, was “consternée” door de uitspraken van haar partijvoorzitter. Alain Juppé reageerde met “wat een lul!”, terwijl Sarkozy het hardst van leer trok: “Velen zeiden me dat je een grosse merde was. Nu denk ik dat ook.” Andere prominenten besloten de partij te verlaten. Wauquiez spon er garen bij: ook al omschrijft 57 procent van de Fransen zijn uitlatingen als “choquerend”, liefst 70 procent vindt dat hij gelijk heeft.

Jérôme Cahuzac, de leugenachtige minister van begrotingszaken uit het begin van het presidentschap van François Hollande, verdwijnt mogelijk drie jaar achter de tralies. Cahuzac, cardioloog van beroep, was als kamerlid en daarna als minister verantwoordelijk voor de strijd tegen belastingfraude. Het leek de bekroning van een lange politieke carrière. Eind 2012 onthulde de website Mediapart [€ betaalmuur] dat de minister zich schuldig zou hebben gemaakt aan belastingontwijking en een Zwitserse bankrekening bezit. Cahuzac ontkent glashard, en zegt op tv zelfs “oog in oog” dat hij nooit en “op geen enkel moment een rekening gehad heeft in Zwitserland”. In maart 2013 achterhaalt de waarheid hem en moet hij aftreden. Later blijkt dat zijn vrouw een rekening met 2,5 miljoen euro op het eiland Man heeft. In december 2016 werd hij veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf. Cahuzac tekende beroep aan, dat sinds vorige week behandeld wordt.

Het ziet er niet naar uit dat Cahuzac nu op een gunstiger vonnis kan rekenen. De procureur haalde hard uit naar Cahuzac: “Straffeloosheid is denken dat de wet alleen voor anderen geldt. Uw grootste bijdrage aan de strijd tegen belastingfraude leverde u niet als minister, maar met dit proces. U wordt jurisprudentie”.

Zijn raadsman, ster-advocaat Eric Dupond-Moretti, smeekte de rechter om zijn klant niet naar de gevangenis te sturen: “Wat als hij zichzelf dood schiet in zijn cel?” Hij wil een alternatieve straf voor Cahuzac, die de oud-minister bijvoorbeeld bij liefdadigheidswinkel Emmaüs kan vervullen… Uitspraak 15 mei aanstaande.

NRC schrijft hoe Macron als een stoomwals Brussel, pardon, Straatsburg, gaat opschudden. Op steun van Nederland voor zijn ambitieuze vergezichten hoeft Macron niet te rekenen: Mark Rutte stelde zich deze week opnieuw buitengewoon constructief op [€, betaalmuur]. De Nederlandse premier verzet zich tegen een (zeer schamele) verhoging van de EU-begroting. Ondertussen gaat Macron ook door met de planning van de Europese ‘burgerraadplegingen’. Ook al is nog niet helemaal duidelijk wat de Franse president daar mee bedoelt, toch hebben 25 lidstaten al toegezegd. Bijna iedereen dus, op twee na: Hongarije (dat al op ramkoers met de EU ligt) en… Nederland. De opstelling van Nederland is opmerkelijk, omdat Macron tot dezelfde partij als Rutte gaat behoren. Althans, in theorie…

De twee mannen ontmoeten elkaar vandaag in Brussel. Het zal geen gezellig onderonsje worden: de een wil Europa veroveren, terwijl de ander…eh, tja, wat wil die eigenlijk? Wie enig idee heeft van de Europese visie van Mark Rutte mag me mailen.

Jean Luc Mélenchon, leider van de extreemlinkse beweging La France insoumise, werd op de vingers getikt voor zijn uitgaven tijdens de presidentscampagne begin vorig jaar. De Commissie voor Campagneuitgaven keurde de boeken wel goed, maar stelden vraagtekens bij een aantal uitgaven. Zo zouden bevriende bedrijven bepaalde diensten te duur gefactureerd hebben, in de wetenschap dat de staat toch alles zou terugbetalen. Het zou gaan om 434.939 euro. Ook andere Franse partijen passen overfacturering toe om een financieel slaatje te slaan uit campagnes. Zo worden Nicolas Sarkozy en Marine Le Pen vervolgd voor soortgelijke praktijken.

Op zijn YouTube kanaal reageerde Mélenchon woedend. Hij zei dat Le Monde, dat als eerste met het nieuws kwam, geen krant is, “maar een politieke partij”. De berekening van Radio France van de uitgaven omschreef hij gisteren (donderdag) als “propaganda”. De bekritiseerde media bevinden zich in goed gezelschap: eerder noemde Mélenchon uw trouwe correspondent onder andere een “pequenaud”, een boerenlul.

Het eerste deel van de Mémoires - Fils de la Nation van Jean-Marie Le Pen verschijnt volgende week (ook in Nederland te bestellen). Ik heb het boek nog niet gelezen, maar eerlijk gezegd ben ik niet heel erg geïnteresseerd in zijn ontmaagding in 1944, vlak na de Bevrijding op een Bretons strand.

Le Pen is al meer dan een halve eeuw een markante verschijning in de Franse (en Europese) politiek. Hij begon zijn politieke carrière in 1956 begon en is tot op de dag van vandaag lid van het Europees Parlement. In zijn nieuwe boek verdedigt hij de collaborerende Pétain en blijft fel anti-De Gaulle, omdat de Generaal Algerije heeft verkwanseld: “een afschuwelijke bron van lijden voor Frankrijk”. Le Pen schrijft dat Frankrijk martelde tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Algerije, maar dat hij er niet aan meedeed. “Er waren wel klappen, gégènes [elektrodes die aan oren, geslachtsdelen of tepels bevestigd werden- SDV] en het bad”, maar dat valt volgens Le Pen niet onder martelen.

Ook schrijft Jean-Marie dat hij zich schaamt voor zijn dochter Marine en dat hij medelijden met haar heeft. Wellicht is hij trotser op zijn kleindochter Marion, die vorig jaar de politiek (tijdelijk?) vaarwel zei (zie Nieuwsbrief 29). Zij sprak gisteren in Washington een ultraconservatief congres toe. “Make France Great Again”, zo zei ze, in het Engels.

In Nederland kan Le Pen Senior in ieder geval al op één lezer van zijn biografie rekenen. De oprichter van het Front national zou namelijk de “peetvader” zijn van de Nederlandse politicus Thierry Baudet, zo schrijft collega Marijn Kruk op De Correspondent deze week.

+++  De gemeente Parijs zet vanaf nu alle ontmoetingen met lobbyisten online. Zo leren we dat op 1 februari jongstleden burgemeester Anne Hidalgo lunchte met de directie van L'Oréal. Waarom staat er niet bij. Ongetwijfeld omdat ze het waard is. +++  Parijs telt zeker 3624 daklozen, oftewel iets meer dan één per twee straten, zo bleek uit een nachtelijke ‘volkstelling’. +++ In de baantjescarroussel vertrok oud-minister van onderwijs Najat Vallaud-Belkacem naar opiniepeiler Ipsos. En dat terwijl ze vorige maand een baan had aangenomen bij uitgever Fayard.+++ Het wordt ijskoud de komende dagen, niet alleen in Frankrijk, maar ook in Nederland. En dan is de belangrijkste vraag natuurlijk: Giet it al oan? Le Monde dook alvast in de Tocht der Tochten. +++ Om warm te blijven, drinken én brouwen de Fransen steeds meer bier. Macron houdt het bij een wijntje, zowel “bij de lunch als bij het diner”. Cheers!

In de vorige nieuwsbrief beloofde ik de duizendste abonnee een gesigneerd exemplaar van De Francyclopedie en van mijn reisgids Parijs op Zak. Welnu, de gelukkige winnaar is Willem de Vries (geen familie, les yeux dans les yeux!). Hij krijgt de boeken zo snel mogelijk thuisgestuurd.

Deel deze nieuwsbrief met collega’s en/of vrienden die ook in Frankrijk geïnteresseerd zijn. Alle voorgaande afleveringen vindt u hier. Vragen en opmerkingen zijn welkom op news@devries.fr.