Franse Politiek 2017 #35

Macron en oud-president Sarkozy hebben regelmatig contact met elkaar. Sarkozy ziet in de jongeling naar eigen zeggen veel van zichzelf terug, maar dan “een betere versie”. Toch is de oud-president somber over zijn ‘discipel’. “Het zal slecht met hem aflopen”, vreest (of hoopt?) hij. Volgens Sarkozy praat Macron namelijk alleen met het Frankrijk dat wint en niet met het Frankrijk van de verliezers. Om die reden zou Macron de “zeer gewelddadige maatschappij” wel eens tegen zich in het harnas kunnen jagen.

Sinds Macron afgelopen mei president werd, heeft hij zijn best gedaan de media te mijden. Dat bleek een verkeerde strategie. Tijd om het roer om te gooien. Zo gaf hij vorige week een interview aan Der Spiegel en mocht de Franse schrijver Emmanuel Carrère de president een week volgen. Dit lange portret was het resultaat.

Macron probeert de mediatouwtjes strak in handen te houden. Soms verliest hij wel eens de regie, zoals deze week. Zijn hond Nemo liet voor het oog van de camera’s weten wat hij van het hervormingsprogramma van zijn baasje vindt. Het filmpje ging de hele wereld over. Zie hieronder.

De ‘Weinstein-affaire’ heeft ook Franse implicaties. Filmproducent Harvey Weinstein dreigt zelfs zijn Franse onderscheiding kwijt te raken. Het Elysée wil Weinstein de in 2012 door Sarkozy opgespelde chevalier de la Légion d'honneur ontnemen. De president heeft daarom (bindend) advies gevraagd aan de orde van kleurrijke speldjes. Weinstein heeft zich mogelijk schuldig gemaakt aan ‘oneervol gedrag’, zoals dat in de code beschreven staat.

In navolging van de hashtag #metoo, werd #BalanceTonPorc de afgelopen week trending in Frankrijk. Die tekst is te vertalen met “Verlink je varken”. Vrouwen (en een paar mannen) onthullen op sociale media door wie ze seksueel zijn lastig gevallen, zonder overigens namen te noemen.

De gretigheid waarmee Franse media zich nu op Weinstein wangedrag werpen, staat in schril contrast met hun aanpak van de affaire ‘DSK’ in mei 2011. De scabreuze handelingen van de ex-topman van het IMF waren geen geheim, maar toch leken journalisten er geen aanstoot aan te nemen. Ze hadden hem immers misschien nog nodig, aangezien begin 2011 velen er van uitgingen dat DSK de opvolger zou worden van president Sarkozy.

Zwarte lijst

De minister van Gezondheidszorg, Agnès Buzyn, vertelt dat zij in haar carrière als arts ook regelmatig lastig werd gevallen door opdringerige mannen. Zo zouden haar chefs tegen haar gezegd hebben “Kom even op mijn knieën zitten”.

In de Franse politiek is het probleem zo wijdverbreid dat er onder fractiemedewerkers zelfs een zwarte lijst circuleert met daarop kamerleden met losse handen. Vorig jaar kwam kamerlid Denis Baupin al in opspraak. Die zaak werd geseponeerd, vanwege verjaring.  Nu is er aangifte gedaan van aanranding tegen kamerlid Christophe Arend van Macrons partij LREM. Arend ontkent. Een van de weinige namen die in de #balancetonporc tweets voorkomen is die van Jean Lassalle, de schaapsherder die in mei kandidaat was voor het presidentschap. Lasalle zou een medewerkster hebben lastig gevallen. Ook hij ontkent: “Dat was ik niet!”

Nu we het toch over politici tussen de lakens hebben: Carla Bruni vindt de seks met Nicolas Sarkozy “fantastique”. Dat u het weet.

Dat de aartsijdele Jack Lang (78), tien jaar lang oud-minister van Cultuur onder Mitterrand, een groot ego heeft, is nooit een geheim geweest. Hij is niet de enige politicus. Gelukkig bestaat er voor zelfbewieroking een typisch Frans fenomeen: de populariteitsbarometers van bladen als Paris Match en de JDD.

Lang is echter al jaren niet meer politiek actief. Hij is tegenwoordig de baas (en veelvraat op andermans kosten) van het Institut du Monde arabe. Aangezien hij in die functie een stuk minder zichtbaar is, is hij al jaren niet meer te vinden in de ranglijsten. En dat zint de oud-minister niets. Volgens het dagblad L'Opinion contacteert Lang twee keer per jaar de media en het onderzoeksbureau IFOP om te vragen of ze hem alsjeblieft weer willen opnemen in hun populariteitsindex. Lang is inmiddels 78, maar heeft ondanks zijn lange staat van dienst kennelijk nog steeds behoefte aan bevestiging…

In deze nieuwsbrief zijn ze al vaak voorbij gekomen: sjoemelende politici die het niet zo nauw nemen met de wet. Nicolas Sarkozy, op dit moment genoemd in vijf verschillende affaires, spant misschien wel de kroon. Hij is zelfs “een gelauwerd misdadiger”. Die omschrijving van oud-president is niet van mij, maar van de inspecteurs van de anticorruptiepolitie PNF in het onderzoek naar corruptie en machtsmisbruik. Het parket eist nu dat Sarkozy vervolgd wordt in deze zaak.

Volgens onderzoek in een andere affaire waar Sarkozy bij betrokken is, die van de Libische campagnefinanciering, nam zijn minister van Binnenlandse Zaken, Claude Guéant, in tien jaar slechts 800 euro [€ paywall] van zijn bankrekening op, oftewel nog geen 40 euro per maand. In die tijd kocht hij wel een Parijs appartement voor 717.500 euro. Cash. De vraag is nu waar dat geld vandaan kwam.

Sarkozy en Guéant zijn in goed gezelschap. Deze week werd ook bekend dat liefst 117 senatoren (van de 348) de Franse belastingbetaler zouden hebben opgelicht voor acht miljoen euro.

Maar die acht miljoen is niets vergeleken bij de mogelijk tien miljard euro die de Franse staat komende weken moet terugbetalen. Niet vanwege crimineel gedrag, maar door koppigheid of domheid van president François Hollande en zijn kornuiten. Bruno Lemaire, de minister van financiën, spreekt zelfs van een “staatsschandaal” en wil een onderzoek naar de gebeurtenissen. 

Wat is er aan de hand? In 2012 voerde de net aangetreden regering Hollande een dividendbelasting van 3 procent in voor bedrijven, een melkkoetje dat de Constitutionele Raad vorige week nietig verklaarde. En dat betekent dat alle inkomsten uit die belasting met terugwerkende kracht moeten worden terugbetaald. Naar schatting zo'n 9 à 10 miljard euro. Driekwart van dat bedrag is bestemd voor 55 bedrijven. De huidige regering is woedend op het amateurisme van Hollande: bij de invoering van de belasting vijf jaar geleden was al duidelijk dat die in strijd was met Europese regelgeving. De tegenslag brengt de belofte van Frankrijk om dit jaar eindelijk de Europese begrotingsregels te respecteren in gevaar. Le Maire is al in contact met Brussel om een oplossing te vinden. Pikant détail: ten tijde van de invoering van Hollande was een jonge man een van zijn belangrijkste adviseurs op het Elysée, een zekere Emmanuel Macron…

Na de vernietigende nederlagen in mei en juni, is de kas van de Socialisten leeg. De PS moet daarom op zoek naar nieuwe huisvesting. Het beroemde hoofdkantoor in de rue de Solférino (schuin tegenover het Musée d'Orsay) staat te koop, en 50 tot 70 medewerkers moeten worden ontslagen (€ betaalmuur). Deze week plaatste de partij een advertentie voor het monumentale pand met een oppervlakte van 3.389 vierkante meter. Onroerend goed in de buurt heeft nu een gemiddelde vierkantemeterprijs van zo'n 14.000 euro. Het pand kan dus ruim 45 miljoen euro opleveren.

De PS is niet de enige die van zijn boedel af moet. De nieuwe lichting parlementariërs die in juni in de Assemblée kwam, drinkt een stuk minder dan hun voorgangers. Sinds juni heeft de bar in het Palais Bourbon de omzet met liefst 50 procent zien dalen. Een deel van de wijnvoorraad, 5100 flessen om precies te zijn, gaat daarom in de uitverkoop. Dat moet een besparing opleveren van €77.000 per jaar.

Dank voor het lezen. Deel deze nieuwsbrief met collega’s en/of vrienden die ook in Frankrijk geïnteresseerd zijn. Alle voorgaande afleveringen vindt u hier. Vragen en opmerkingen zijn welkom op news@devries.fr.

Heeft u na deze nieuwsbrief nog steeds honger naar informatie over Frankrijk? Abonneer u dan op So French!, mijn tweewekelijkse, Engelstalige podcast. Dat kan in iTunes of in Tunein Radio. Aflevering 36 staat nu online.